استاد شهید مرتضی مطهری از جمله عالمان خوشفکر و صاحب ایدهای بود که سالیان بسیاری را صرف تحقیق و تامل در مبانی نقلی و عقلی اسلام نموده بود و در سالهایی که حاکمیت طاغوت و فرهنگ غرب سلطه کامل بر این مرز و بوم داشتند تلاش داشت تا با سلاح تفکر و تعقل از باورها و اندیشههای اسلامی دفاع کرده و کلام دین را متناسب مقتضیات زمانه تبیین نماید.
از جمله مباحث بسیار مهمی که در قرن بیستم در جهان سروصدای فراوانی به پا کرد و مناقشات فکری زیادی در کشورهای مختلف ایجاد کرد بحث احقاق حقوق زنان بود. جنبشهای فمینیستی با پیشرفت تکنولوژی و گسترش آزادیهای اجتماعی خواستار برابری و آزادی بیشتر برای زنان بودند. آن ها به دنبال تغییر در قوانین کاری،اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خود بودند. قرنهای متمادی، بربریت و مردسالاری نابخردانه سبب تضییع حقوق مسلم آنها شده بود و حال آنان در تلاش برای احیا حقوق خود در تمام شئون بودند. ولیکن تلقی این جنبشها از عدالت اجتماعی تساوی حقوق زن و مرد بود، به گونهای که هیچ تبعیض جنسیتی در میان اقشار جامعه وجود نداشته باشد. برداشت اشتباهی که سبب شد حقوق آنان به شکل دیگری تضییع شود و جریانهای سرمایهداری و کمونیستی به شکل دیگری به بهرهکشی از این جنس مظلوم بپردازند. شهید مطهری در هنگامهای که مرزهای فرهنگی کشور بیدفاع مانده و هرگونه تفکر اجنبی سعی در استحاله فرهنگ ایران و اسلام داشت تلاش نمود با بیانی شیوا و کلامی محکم دیدگاه منطقی و عادلانه اسلام نسبت به حقوق زنان را تبیین نماید و نشان دهد چگونه اسلام باعث عزتمند شدن زن مسلمان گردیده و به تمام نیازهای طبیعی او پاسخ دقیق داده است.
ایشان تلاش کردهاند تا در چند محور اصلی این نظرات را تبیین نمایند که در ادامه به شکل مختصر به این آثار اشاره میکنیم.
1) خانواده و اخلاق جنسی: در دورهای که فرهنگ غربی آزادی زنان را تعبیر به برهنگی و روابط آزاد میکند شهید مطهری تلاش داشتند توضیح دهند قوانین حجاب و پوشش که در اسلام بیان شده سبب آزادی حقیقی زن میگردد و مانع از این میگردد که جنس زن به عنوان یک جاذبه جنسی شناخته شود و حقیقت ناب انسانی او مورد غفلت قرار گیرد. ایشان در این اثر فلسفه حیا و عفت را توضیح دادهاند و نشان دادهاند مرزهای جنسی اسلام حافظ امنیت و تعالی اخلاقی جامعه است.
2) نظام خانوادگی اسلام: با گسترش فرهنگ تساوی حقوق زن و مرد چیزی که بیشترین آسیب را متوجه شد کانون خانواده بود. کانون مقدسی که از آغازین روزهای زندگی بشر بر این کره خاکی ضامن امنیت و آرامش او بوده است. اما تحولات اجتماعی جهان مدرن سبب نابودی این سرمایه خدادادی شد. گسترش فرزندان بی خانواده موجب گسترش مفاسد و مشکلات بسیار زیادی شد که در پی آن جامعه را با انحطاط اخلاقی تهدید نمود. شهید مطهری ضرورت و فلسفه تشکیل خانواده را در این اثر توضیح داده و تلاش نموده اصرار فراوان اسلام بر احترام به والدین و تشکیل خانواده را تبیین نماید.
3) زن و مسائل قضایی و سیاسی: از جمله شبهات پررنگی که به دین مبین اسلام وارد میشود و باعث سوبرداشتهای بسیاری شده احکام حضور زن در اجتماع است که این توهم را پیش آورده که اسلام مخالف حضور زن در عرصههای اجتماعی و سیاسی است و نگاه محدوده کنندهای به این جنس دارد. شهید مطهری با استناد به آیات و فقه شیعی نشان میدهند احکام اسلام نه تنها مخالف حضور او نیست بلکه تامین کننده امنیت زن در فضای بیرون از خانه است و همچنین نقشهای اجتماعی و تربیتی را وظیفه او میداند و تلاش داشته فضای حضور او در عرصههای مختلف را تامین گرداند.
نظرات