در تمام طول تاریخ سهل بن حسن بودن آسان بوده و هارون مکی بودن سخت. به همین خاطر تیم سهل همیشه مملو از جمعیت است و دسته هارون انگشت شمار. سهل که باشی متوقع و پرمدعا میروی جلوی امام و گله میکنی از وضع جامعه و او را مواخذه میکنی به خاطر قیام نکردن درحالیکه دو دستی چسبیدهای به دنیا و نمیخواهی در این راه نه سکهای از مالت کم شود نه قطره خونی از دماغت بیاید اما هارون که باشی اگر مولا امر کند درون تنور شعلهور بنشین چرا کردن و منمن کردن توی کارت نیست. پابرهنه و آسودهخاطر میروی در دل آتش. همچون مردانی که میدانستند صبح عاشورا که بدمد تا ظهر نکشیده همهشان توسط این لشکر چند ده هزار نفری از دم تیغ گذشتهاند اما لحظهای برای ماندن در کنار امامشان تردید نداشتند. نکته خوشمزه ماجرا اینجا است که آدمهای دسته اول برای دو روز بیشتر ماندن و خوردن تلاش میکنند اما آنها که در تاریخ ماندگار میشوند همان آدمهای اندک دسته دوم هستند. ما در زندگی این شانس را داشتیم تا هم عصر با یکی از این مردان باشیم. گرچه اکثرمان او را از نزدیک ندیدیم اما مفتخریم در خاکی ریشه دواندیم که چنین بزرگمردی را پرورش داده است. مردی از قبیله آتش نشینان که نه یکبار بلکه هزاران بار از میان شعلهها گذر کرد. مردی که مشتاقانه سوی آتش میدوید و تمام عمر در جستجوی آتشی بود که عجین شود با آتش قلبش و او را به معشوق رساند. سرانجام ساعت یک و بیست دقیقه بامداد سیزدهم دی ماه یکهزار و سیصد و نود و هشت ماشینش در شعلههای آتش سوخت. آتشی که بهانه بود برای پروازش سوی خدا وگرنه اگر هنوز دل به ماندن داشت خدایش از این آتش نیز به سلامت میگذراندش. همانطور که از آتش مجنون، آتش شلمچه، آتش پنجشیر، آتش ضاحیه، آتش آمرلی، آتش دمشق حاج قاسم را گذر داد. در آستانه سالروز شهادت این بزرگمرد دوست داشتیم چند کتاب با محوریت شخصیت او معرفی کنیم تا به این بهانه یادی از این قهرمان ملی کرده باشیم و با مرور صفحات زندگیاش متذکر شویم که حماسههای او تنه به تنه افسانههای شاهنامه میزند. شما همچنین میتوانید برای مشاهده کتب منتشر شده پیرامون این شهید به کپسول کتاب شهید قاسم سلیمانی مراجعه کنید.
کتاب از چیزی نمیترسیدم
مشکل تمام زندگینامههای مکتوب این است که هیچکدام نمیتوانند تمام حقیقت را به ما بازتاب بدهند. نویسنده تحقیق میکند، مصاحبه انجام میدهد و برای شناخت سوژه به گوشه و کنار زندگیاش نور میاندازد تا چیزی در سایه نماند اما در نهایت آن چیزی که به قلم درمیآید برداشت شخصی او از ماجرا است. هیچکس نخواهد فهمید که قهرمان ماجرا آن کار بزرگ را با چه نیتی انجام داد یا پس پرده آن رسوایی بزرگ حقیقتا چه اتفاقی رخ داده است. به همین دلیل است که خودزندگینامهها ارج و قرب پیدا میکنند. نویسنده قرار است از زندگی خود پرده بردارد و هرآنچه در درون و برون حیاتش رخ داده را بر مردم آشکار سازد. از همین روی کتاب از چیزی نمیترسیدم اهمیت بسیاری دارد چرا که اگر دیگران تصمیم داشتند پیرامون دوران کودکی و نوجوانی حاج قاسم بنویسند به دلیل کمبود اسناد حتما فردی را به تصویر میکشیدند که از همان سنین کم همچون یک قهرمان بزرگ رفتار میکرده است اما هنگامی خود او قلم به دست میگیرد و از آن دوران با صداقت تمام مینویسد درمییابیم که قاسم سلیمانی تنها یک روستازاده مستضعف بوده که مثل تمام مردم آن زمان نه از زمانه خود خبر داشته و نه میدانسته چه طاغوتهایی بر کشور حاکم هستند و این جریان هدایتگر امام خمینی بوده که او همچون بسیاری بیدار میسازد و تازه زمانی که در خط حزب الله وارد میگردد اولین عمل قهرمانانه او رقم میخورد. مطالعه این کتاب نشان میدهد چطور انقلاب اسلامی انسانسازی کرد.
کتاب سرباز قاسم سلیمانی
به طور قطع میتوان این کتاب را کاملترین زندگینامه نگاشته شده برای سردار دلها تا به امروز دانست. از آنجا که این فرمانده بزرگ در بطن اتفاقات و عملیاتهای بزرگ کشور و خاورمیانه در چهل سال اخیر بوده هنوز ناگفتههای بسیاری از زندگی او وجود دارد که امکان افشاسازی آنها وجود ندارد اما مصطفی رحیمی تلاش کرده تا جایی که موانع اطلاعاتی اجازه میدهند شاهکارهای نظامی، سیاسی او را بنویسد. ویژگی ممتاز دیگر این اثر که میتوان به آن اشاره کرد تمرکز نویسنده بر میدان جنگ است. بیش از آنکه در این کتاب با زندگی شخصی او آشنا شویم درمییابیم که چرا سردار سلیمانی در جبهه نبرد یک نابغه بوده و چطور توانسته سوریه و عراق را از دهان اژدها بیرون آورد. کشور سوریه که تمام سران غرب و عرب بر تجزیه و براندازیاش اجماع کرده بودند و مسلحین تا پشت دروازههای کاخ ریاست جمهوریاش رسیده بودند با همت این بزرگمرد نجات یافت و با وجود خوندلهای بسیاری که خورد ثبات به منطقه بازگشت. خواندن این کتاب در ضمن آگاهی دادن نسبت به فعالیتهای سردار سلیمانی شمایی کلی از ماهیت سپاه قدس را نیز به نمایش میگذارد و نشان میدهد چطور به کمک این ارگان دیپلماسی مقاومت به کشورهای منطقه و حتی فرامنطقه تزریق میگردد.
کتاب حاج قاسمی که من میشناسم
علی شیرازی روحانی است که سی و پنج سال حاج قاسم را میشناخت. او در سالهای دفاع مقدس به عنوان نیروی داوطلب به لشکر 41 ثارالله میپیوندند و بسیار زود باب رفاقت میان او و فرمانده جوان این لشکر یعنی حاج قاسم سلیمانی شکل میگیرد. حاج قاسم ایشان را به عنوان مسوول تبلیغات لشکر قرار میدهد. این رفاقت و همکاری در سالهای پس از جنگ نیز ادامه مییابد و زمانی که حاج قاسم به فرماندهی سپاه قدس منصوب میشود علی شیرازی نیز دوست قدیمی را همراهی میکند و نماینده ولی فقیه در این سازمان میشود. او در لحظات بسیاری از دفاع مقدس تا دفاع از حرم در کنار سردار دلها بوده و به دلیل قرابت بسیاری که میانشان برقرار بوده از مسائل شخصی و نظامی ایشان آگاهی کامل داشته است. از همین روی ثبت خاطرات این یار غار یک کار مغتنم بوده که به علاقهمندان سیره و سبک زندگی شهید کمک میکند تا از زاویهای متفاوت زندگی حاج قاسم سلیمانی را نظاره کنند. با مطالعه این اثر شاهد هستیم فرماندهای که رهبری بسیاری از بزرگترین عملیاتهای خاورمیانه را برعهده داشته در زندگی شخصیاش صفا، سادگی و قناعت موج میزده و از دنیا به قدر ضرورت بهره میبرده و تمام وقت خود را وقف اسلام و مردم کرده است.
کتاب نامزد گلولهها
از جمله کارهای فرهنگی بسیار خوبی که پس از شهادت حاج قاسم رقم خورد تولید آثاری بود که سعی شد با محوریت مخاطب کودک و نوجوان باشند و در طی این سالها کتابهایی متعددی درباره حاج قاسم برای کودکان نوشته شده است. بچههای دهه هشتادی و نودی که تازه از سیزدهم دی سال 98 نام او در گوششان طنین انداز شد و عکس او را با پیشوند سرخ شهید شناختند لازم است که با زندگی و کارهای این مرد بزرگ آشنا شوند تا بدانند ثمرات انقلاب اسلامی چه افرادی هستند. مرتضی سرهنگی که سالها در حوزه ادبیات شفاهی جنگ فعالیت کرده و بسیاری از نویسندگان حوزه مقاومت تحت نظر او پرورش یافتند یک زندگینامه جذاب و مختصر برای حاج قاسم نوشته است. از آنجا که مرتضی سرهنگی از مجریان مستندنگاری شهدای کرمان بوده و از طرف مقابل حاج قاسم ارزش بسیاری برای آثار ادبی دفاع مقدس قائل بوده ارتباط و ارادتی دوطرفه میان ایشان برقرار بوده فلذا نویسنده در ضمن تحقیقات انجام شده به شکل شخصی شناخت خوبی نسبت به سوژه کتاب داشته است. صفحهآرایی و طراحی این اثر کاملا منحصر به فرد درآمده و این کتاب را به یک آلبوم خاص تبدیل ساخته که مطالعهاش برای هر جوان و نوجوانی لذتبخش خواهد بود.
کتاب عموقاسم
از دیگر کارهای بسیار خوبی که برای نسل جوان با محوریت شخصیت حاج قاسم نوشته شده این کتاب است. البته برخلاف کتب پیشین که بیشتر مناسب نوجوانان دبیرستانی بود این اثر برای کودکان دبستانی نوشته شده است. محمدعلی جابری تلاش کرده خاطرات زیبایی از زندگی شهید سلیمانی را گلچین کند و برای کودکان با زبانی ساده بنویسد. خاطراتی که نشان میدهد یک قهرمان واقعی از چه صفاتی برخوردار است و با مردم چطور رفتار میکند. همچنین تصویرگری میکائیل براتی بر جذابیت اثر افزوده و سبب شده یکی از بهترین مجلدات مجموعه قهرمان من منتشر گردد.
کتاب هزار جان گرامی
شهادت سردار سلیمانی انقلابی در دل میلیونها ایرانی ایجاد کرد و تاثیری فرامنطقهای گذاشت. برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم به یکی از پایگاههای آمریکا حمله موشکی شد و ایالات متحده به این حمله پاسخی نداد. همچنین صدها حرکت سیاسی و فرهنگی شکل گرفت که بسیاری از نقشههای دشمن در منطقه را نقش برآب کرد. از کوچکترین ثمرات شهادت حاج قاسم وفاق ملی بود که در میان احزاب و اقشار مختلف مردم شکل گرفت و تمامی سلایق سیاسی در این داغ بزرگ همنوا شدند. حتی برخی چهرههای شاخص ضدانقلاب نیز به بزرگی و رشادت این سرباز مخلص اسلام و ایران اعتراف کردند. مراسم تشییع حاج قاسم و یارانش در چندین شهر ایران برگزار شد و در تمامی این شهرها جمعیت میلیونی یک رخداد بینظیر را رقم زدند. کوچک و بزرگ برای ادای احترام به قهرمانی که چهل سال از کیان کشورشان دفاع کرده بود به پاخاستند و او را بر سر دست در گرداگرد ایران چرخاندند. نویسندگان و هنرمندان بسیاری سعی نمودند روایت خود از این شور و حال را به ثبت رساندند و با روایت این حماسه رنگی ماندگار بر آن بزنند. از جمله کارهایی که در این راستا انجام شد تالیف کتاب هزار جان گرامی بود که روایت هنرمندان و صاحب قلمانی بود که در مراسم تشییع سردار حضور داشتند. آنها مشاهدات و احساسات خود را با خالصانهترین کلمات بازتاب دادند. چه بسیار از این افراد تنها یکبار نیز سردار دلها را از نزدیک ملاقات نکرده بودند اما همواره او را در جایگاهی در قلب خود دوست داشتند و احترام میکردند. خواندن این عرض ارادتها یادآوری دلنشینی از آن ماجرا و حوادث پیرامون آن است.
این وظیفه همگانی ما است که علیه فراموشی به پاخیزیم و برای زنده نگه داشتن یاد مردی که تمام عمر برای مردمش دوید، جنگید و زخم برداشت هر کاری از دستمان برمیآید انجام دهیم. همانطور که سردار دلها به تمام عاشقان راه و رسم شهادت توصیه کرد شرط شهید شدن شهید بودن است، گفتن از حاج قاسم و ماندن در خط سلیمانی نیز مستلزم آن است که در ابتدا نسبت به شخصیت و منش این ژنرال بزرگ شناخت پیدا کنیم. خواندن این کتاب میتواند شروعی قابل قبول برای گام زدن در این راه باشد. شما برایمان از حال و هوایتان در روزهای شهادت سردار سلیمانی بنویسید و بگویید نام این قهرمان چه تغییری در زندگیتان ایجاد کرد.
