کتاب پویایی‌شناسی سیستم‌ها؛ جلد اول: دیدگاه سیستمی، نوشته‌ی دکتر علینقی مشایخی، منتشرشده توسط انتشارات آریانا قلم، راهنمایی جامع برای درک عمیق روابط علت و معلولی در سیستم‌های پیچیده است**. این کتاب نقطه‌ی شروعی برای ورود به دنیای تفکر سیستمیه؛ جایی که به‌جای نگاه خطی و ساده به مسائل، با رویکردی کل‌نگر به بررسی رفتار سیستم‌ها در طول زمان پرداخته می‌شه. دکتر مشایخی—استاد دانشگاه صنعتی شریف و از چهره‌های شناخته‌شده‌ی این حوزه در ایران—با زبانی ساده و آموزشی مفاهیم مهمی مثل حلقه‌های بازخورد، تأخیر زمانی، مرز سیستم، نمودارهای علت و معلولی و مدل ذهنی رو توضیح می‌ده.  

نویسنده قدم‌به‌قدم خواننده رو از آشنایی با نگاه سیستمی، به‌سمت تحلیل رفتار سیستم‌ها می‌بره و کمک می‌کنه بفهمیم چرا بعضی راه‌حل‌ها در ظاهر درست، اما در بلندمدت بی‌نتیجه یا حتی مضر هستن. ویژگی بارز این کتاب، ترکیب خوبیه که از تجربه‌ی علمی و عملی نویسنده شکل گرفته؛ یعنی هم مفاهیم نظری به‌خوبی مطرح شده، هم کاربردهای واقعی اون‌ها در مسائل اجتماعی، مدیریتی و اقتصادی با مثال‌های ساده به تصویر کشیده شده‌ان.  

کتاب به‌شکلی نوشته شده که هم برای دانشجوهای رشته‌های مدیریتی و مهندسی قابل استفاده‌ست و هم برای مدیران، برنامه‌ریزان، و حتی افراد علاقه‌مند به درک بهتر مسائل پیچیده اجتماعی و انسانی. این جلد، پایه‌ی اصلی برای ادامه‌ی مباحث پیشرفته‌تر در جلدهای بعدی مجموعه‌ی «پویایی سیستم‌ها» محسوب می‌شه و بدون نیاز به دانش قبلی در این زمینه هم کاملاً قابل استفاده‌ست.  

کتاب پویایی‌شناسی سیستم‌ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

به دانشجویان مدیریت، مهندسی، اقتصاد، علوم اجتماعی و برنامه‌ریزی؛ مدیران، مشاوران و کسانی که درگیر تصمیم‌گیری‌های پیچیده‌ هستن یا به تحلیل کل‌نگر پدیده‌های اجتماعی علاقه‌دارن.  

در برشی از کتاب پویایی‌شناسی سیستم‌ها می‌خوانیم:

در نگرش پویا به پدیده ها و رخدادها در طول زمان نگاه میشود. تحلیل و فکر انسان در امتداد زمان فعال میشود. در نگرش پویا زمان یک بعد مهم و حیاتی در تفکر و تحلیل است. روندها در طی زمان مورد توجه قرار میگیرند. رخدادها در پرتو روندها دیده می شود. رخدادها یا وقایع به صورت جزئی از روندها بررسی میشوند. در نگرش پویا به زمان گذشته و تحولات گذشته و ارتباط آن با رخداد مورد نظر در زمان حال توجه می شود. در نگرش پویا نه تنها تفکر در امتداد زمان از گذشته به حال می آید، بلکه ادامه یافته و حال را به آینده ای که میتواند در پیش باشد متصل میکند.

در نگرش پویا برعکس نگرش ایستا، وقایع و رخدادها کانون توجه نیستند، بلکه روندهایی مورد توجه اند که رخدادها میتوانند نمودی از آن روندها در مقطع زمانی خاصی باشند.