کتاب عبد صالح خدا ، اثری است که با نگاهی ژرف و مستند، به گوشه‌هایی از زندگی و سیره مبارزاتی امام خمینی (ره) می‌پردازد. این کتاب توسط مؤسسه فرهنگی هنری ایمان جهادی (صهبا) منتشر شده و به دلیل استفاده از منابع معتبر و سخنان آیت‌الله سید علی خامنه‌ای درباره امام خمینی، اثری ارزشمند و ماندگار در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی به شماره می‌آید.

متن اصلی کتاب بر پایه مصاحبه‌های اختصاصی است که در سال ۱۳۶۱ توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی با آیت‌الله خامنه‌ای انجام شد. این مصاحبه با هدف ثبت زندگی نامه امام خمینی (ره) صورت گرفت و در این کتاب، خاطرات و بیانات رهبر معظم انقلاب نیز به آن اضافه شده است. از این رو، «عبد صالح خدا» تصویری جامع و شخصیتی، مبارزات و اندیشه‌های امام خمینی می‌دهد.

کتاب در دو بخش اصلی تنظیم شده است:

اول: نهضت اسلامی
 
این بخش، روایت تاریخی از دوران مبارزاتی امام خمینی است و موضوعاتی مانند مقام علمی و تأثیر اخلاقی، حادثه مدرسه فیضیه، واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، دوران حصر و تبعید، بازگشت به ایران و روزهای پایانی رژیم پهلوی را پوشش می‌دهد. این فصل، با نثری منسجم و مستند، نقش امام خمینی در رهبری انقلاب اسلامی را به تصویر می‌کشد.

بخش دوم: نظام اسلامی
 
در این بخش، جنبه‌های شخصیتی و مدیریتی امام خمینی پس از پیروزی انقلاب اسلامی بررسی می‌شود. موضوعاتی مانند دشمنان، عطوفت و مردمی بودن، صدور انقلاب، زهد و عرفان امام، و جایگاه ایشان به‌عنوان رهبر و زمامدار، از جمله مباحثی است که با دقت و ظرافت مورد توجه قرار گرفته است.

یکی از نقاط قوت این کتاب، استفاده از تصاویر و اسناد آرشیوی است که بسیاری از آنها منتشر نشده اند یا کمتر دیده شده اند. این تصاویر و گزارش‌های ساواک و شهربانی درباره فعالیت‌های مبارزاتی امام، اثر ارزشی تاریخی را دوچندان کرده‌اند.

عبد صالح خدا به‌عنوان اثری مستند و نه‌تنها برای تحلیل افراد به تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی، بلکه برای پژوهشگران و خوانندگانی که به دنبال شناخت‌تر از شخصیت امام خمینی و سیره مبارزاتی آنها هستند، یک منبع بی‌نظیر است. این کتاب، با گردآوری خاطرات و بیانات آیت‌الله خامنه‌ای، می‌تواند تصویری روشن و الهام بخش از امام خمینی (ره) باشد ، این عبد صالح خدا را به مخاطبان ارائه می‌دهد.

کتاب عبد صالح خدا را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب را به علاقه‌مندان به تاریخ انقلاب اسلامی، پژوهشگران حوزه شخصیت و اندیشه‌های امام خمینی (ره)، و کسانی که به دنبال شناخت دقیق‌تر از سیره مبارزاتی و اخلاقی ایشان هستند، پیشنهاد می‌کنیم. همچنین برای مخاطبانی که به آثار مستند و تحلیلی علاقه دارند، انتخابی ارزشمند است.

در برشی از کتاب عبدصالح خدا می‌خوانیم:

در ماجرای درگذشت فرزند امام یک بعد دیگر از ابعاد این شخصیت عظیم آشکار شد. خیلی ها بزرگند، عالمند، شجاعند؛ اما آن کسانی که این عظمتها در درون عواطف و در زوایا و اعماق دل آنها امتداد داشته باشد خیلی زیاد نیستند. مرد مسنی در سنین نزدیک به هشتاد سال در آن زمان وقتی که فرزند فاضل و برجسته اش از دنیا رفت که در واقع پسر او هم یک پسر برجسته و یک فاضل و یک عالم ممتاز و یک امید آینده بود جمله ای که از او نقل شد و شنیده شد این بود مرگ مصطفی از الطاف خفیه الهی است. 

حاج آقا مصطفی اولاً یک فرد خیلی پارسا و بی اعتنا به این ظواهر دنیوی و زخارف و اینها بود. معمولاً کسانی که مثل ایشان مثلاً در حوزه از یک معروفیتی برخوردار بودند، پدرشان شخصی بود به قول معروف بین طلبه ها آقازاده بودند، در وضعیت لباس و زی و حرکات و منزل و اینها یک اختصاصاتی داشتند و مشخص بود که این آقا آقازاده است وقتی که راه میرفت بین طلبه ها از لباسش از نشست و برخاستش معلوم میشد که این آقازاده است. مرحوم حاج آقا مصطفی مطلقاً آقازادگی نداشت؛ نه لباسش نه عبایش نه نمیدانم کفشش نه زندگی خصوصی اش، خانه اش، مطلقاً هیچ بوی آن تفاخر آقازادگی و اینها از آن نمیآمد اولی که ایشان ازدواج کرده بود، ظاهراً اوایل ازدواجش که من آن وقتها قم هم نبودم امام از سر منزل خودشان یک حیاط کوچک چندمتری چهل پنجاه متری گمانم بیشتر نبود جدا کرده بودند با دو تا اتاق کوچک؛ این منزل حاج آقا مصطفی بود بعدها که امام رفت و آمدشان زیاد شده بود، در اوقات مبارزه و این حیاط به عنوان بیرونی امام مورد استفاده قرار می گرفت، یک خانه آن نزدیکی برای حاج آقا مصطفی اجاره کرده بودند؛ یعنی حاج آقا مصطفی اجاره کرده بود که حیاط خیلی متوسطی بود زندگی ،ایشان خیلی زندگی محقری بود به خواست خودش پارسا بود بی اعتنا بود.