کتاب آن همیشه مهربان اثر امام موسی صدر، مجموعهای گرانسنگ از سخنان، یادداشتها و تأملات این اندیشمند بزرگ دینی و اجتماعی قرن بیستم است که به همت مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر و با ترجمهای روان از سوی جمعی از مترجمان برجسته منتشر شده است.
این اثر تأملبرانگیز، نه صرفاً بازگویی سیره پیامبر اسلام (صلواتاللهعلیه)، بلکه نگاهی ژرف و تحلیلگرانه به جنبههای مختلف زندگی، اخلاق و رسالت آن حضرت است. امام موسی صدر با نگاهی رحمتمحور، وحدتجویانه و واقعبین، پیامبر اسلام (صلواتاللهعلیه) را پیامآور مهربانی، عدالت و همزیستی معرفی میکند؛ چهرهای که بیش از آنکه در غار حرا تنها باشد، در متن جامعه و کنار انسانها زندگی میکند، رنج میکشد، فریاد میزند و دلداری میدهد.
ساختار کتاب در پنج فصل اصلی شامل «میلاد»، «هجرت»، «اسراء و معراج»، «سیره» و «وفات» پیامبر اسلام تنظیم شده است. در این فصول، با نگاهی تفسیری، تاریخی و اجتماعی، مفاهیمی چون فداکاری، عدالت، رحمت و تحول مورد بازخوانی قرار میگیرند. همچنین دو پیوست حاوی دستنوشتهها و تصاویر مستند، غنای کتاب را دوچندان کرده است.
از جمله ویژگیهای برجسته این کتاب، استفاده از متونی است که برخی از آنها نخستینبار منتشر میشوند، و نیز برجستهسازی نگاه وحدتبخش میان مذاهب اسلامی. نویسنده با بهرهگیری از آیات قرآن، تصویری زنده از پیامبر اسلام (صلواتاللهعلیه) بهدست میدهد که نهتنها راهبر امت خویش، بلکه الگوی جهانی برای معنویت، اخلاق و عدالت است.
ترجمه این اثر، با حفظ لحن گرم و ژرفنگر امام موسی صدر، آن را به منبعی قابل اعتماد برای مطالعه و پژوهش بدل کرده است.
به پژوهشگران، دانشجویان، معلمان دینی و همه آنان که در پی شناختی نو، انسانی و ژرف از پیامبر رحمت هستند و همچنین به علاقهمندان به اندیشه امام موسی صدر، مطالعات اسلامی، سیره نبوی و گفتوگوی ادیان.
هر فصل از فصول حیات انسان چه فرد و چه جامعه با هجرت آغاز می شود و عظمت این فصول و تأثیر عمیق آن در جهان با عظمت مجرت متناسب است؛ هجرتی که برآمده از نگرش به افقهای دور دست و قدرت بلند پروازی و عظمت فداکاری است.
هجرت محمدی انتقال از مکه بود که قرآن کریم در عین حال که آن را ام القری مینامد، آن را روستایی نامیده که اهلش ستمکارند؛ هجرت از مکه به سوی یثرب که مدینه نامیده شد. این چنین است که هرگسترشی در هستی از هجرت آغاز می شود. هجرت از احساس خودخواهانه به احساسی گسترده هجرت از تفکر تنگ و فعالیت بسته به تفکر و فعالیت باز و گسترده با پایبندی به تفکر بسته و تنگ تنها مدنیت دروغین زاده می شود که جسم ها را گرد هم می آورد ولی اهداف متفاوت و مختلف است. در چنین وضعی مدنیت تهی و بی محتواست و با اولین لرزه فرو می پاشد. محمد ابتدا از خویش هجرت کرد و آن زمانی بود که در رسالت الهی ذوب شد چراکه او از سر هوا و هوس سخن نمی گفت و سخنش فقط سخن خدا بود که به او وحی می شد و آنگاه که تیر پرتاب می کرد او نبود که پرتاب میکرد بلکه خدا پرتاب می کرد. اندیشه و احساس او نیز فقط به مدد خدا و برای خدا و در مسیر خدا بود. از این رو سخن و رفتار و کردارش همگی تجسم رسالت الهی و دین خدا بود.
نظرات