کتاب حکمرانی حزبی از دیدگاه آیت‌الله شهید بهشتی نوشته محمدمهدی رفیعی و منتشر شده توسط نشر معارف، اثری خواندنی و کاربردی برای کسانی است که به دنبال درک عمیق‌تری از رابطه میان حزب، دین و حکمرانی هستند. این کتاب با زبانی روشن و ساختاری تحلیلی، تلاش می‌کند نظریات یکی از مهم‌ترین متفکران انقلاب اسلامی را درباره حزب و سیاست متشکل به تصویر بکشد.

در روزگاری که حکمرانی، شفافیت، مشارکت و ساختارهای مردمی دغدغه‌ی بسیاری از جوامع است، بازخوانی نگاه شهید بهشتی به حزب، فرصتی تازه برای اندیشیدن به حکمرانی اسلامی فراهم می‌کند. او معتقد بود که جامعه دینی، برای سازمان‌دهی اختلاف‌نظرها و هدایت مشارکت عمومی، به احزاب نیاز دارد؛ اما نه هر حزبی، بلکه حزبی که بر اساس مبانی ایمانی، اخلاقی و آرمان‌های امت و امامت بنا شده باشد.

نویسنده در این کتاب، با دسته‌بندی دقیق موضوعات، ابتدا مفاهیمی مانند چیستی حزب، ضرورت تشکیل آن، کارکردها و آسیب‌هایش را واکاوی می‌کند. سپس به تجربه عملی شهید بهشتی در تأسیس و اداره حزب جمهوری اسلامی می‌پردازد؛ از دغدغه‌های اولیه تا مسیر پرفرازونشیب فعالیت حزبی، و در نهایت، سرنوشت تلخ انفجار دفتر حزب.

این کتاب، تنها یک اثر نظری نیست؛ بلکه راهنمایی کاربردی برای طلاب، دانشجویان، فعالان فرهنگی و دغدغه‌مندان حکمرانی اسلامی است. اگر به دنبال الگویی بومی برای سیاست‌ورزی سالم در جامعه دینی هستید، این اثر را از دست ندهید.

کتاب حکمرانی حزبی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب را به دانشجویان و پژوهشگران حوزه علوم سیاسی و اندیشه اسلامی، و همچنین فعالان فرهنگی و سیاسی علاقه‌مند به الگوی تحزب در نظام اسلامی پیشنهاد می‌کنیم و همچنین برای کسانی که به دنبال الگویی بومی و دینی برای سیاست‌ورزی و حکمرانی هستند، خواندن این کتاب ضروری است.

در برشی از کتاب حکمرانی حزبی می‌خوانیم:

این دیدگاه به وضوح بیان کننده آن است که شهید بهشتی، شخص رهبر را هماهنگ و همسو با خواسته. مردم مکتبی و متعهد به اسلام (امت) می داند. بنابراین اگر اندیشه ای در چهارچوب قواعد اسلامی قرار داشت، اولاً خود به خود تا حدی با ارزش های رهبری هماهنگ است و حتی اختلاف نظرها موجب نافرمانی از اوامر ولی فقیه نمی شود، و ثانیاً این اندیشه امکان آن را دارد که با تبلیغ خود، سراسر نظام سیاسی را تحت تأثیر قرار دهد. آیت الله شهید بهشتی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و در جلسه های تفسیری خود درباره مسئله انتخاب رهبری چنین می گوید: دقت کنید! رهبر باید لیاقت ،آگاهی شجاعت، توانایی و مدیریت برای اداره یک امت را داشته باشد. بنابراین در شناخت این صفات برای رهبر، باید نظام و سیستمی بر مردم عرضه شود دیگر شناسایی های فردی در این مورد کافی نیست. احتیاج به یک نظام و سیستم است. آیا این سیستم انتخابات عمومی باشد؟ آیا این سیستم انتخابات چند درجه ای حزبی باشد؟ آیا این سیستم انتخاب به وسیله زیدگان جامعه باشد؟ کدام یک؟ انتخاب اهل حل و عقد؟ کدام یک؟ این در شرایط مختلف زمانهای مختلف جاهای مختلف و اوضاع و احوال سیاسی مختلف فرق دارد. اما در شرایط سالم پیشرفته جامعه اسلامی، برداشتی که من از مجموع مطالعاتم که تا این لحظه در این زمینه دارم این است که مطمئن ترین انتخاب و راه انتخاب و منطبق ترین راه انتخاب رهبری با موازین و معیارهای اسلامی که تا این لحظه برای یک امت و گروه پیشرفته آگاه میشناسیم، انتخاب چند درجه ای سیستماتیک مشابه با انتخابات حزبی است. این پاسخی است که فعلاً به صورت یک نظر می دهم و شکی نیست که توضیح و تفصیل آن احتیاج به یک بحث مفصل دارد. بار دیگر تکرار میکنم در انتخاب رهبری یک سلسله مسائل هست که باید همه بفهمند از همان طرقی که عرض شد از قبیل صلاحیت های علمی درستی، پاکی و ... این ها را از همان طرقی که درباره انتخاب مقلد در رساله عملیه هست می توانید دنبال کنید و مفید و خوب است و یک ضامن جالبی هم هست برای این که افراد دغل در میدان انتخاب و لیست کاندیداهای انتخاباتی اصلاً وارد نشوند. تا آن حد، آن همان معیارهای عمومی است و چیزی است شبیه آرای عمومی، اما قدری ظریف تر و جالب تر اما شناخت مدیریت تواناییها شجاعت ها دلیری های به جا، رعایت شرایط گوناگون زیرکی ها این دیگر با آن فرمول ها به این آسانی قابل شناسایی نیست. مناسب ترین راه برای شناخت قسمتهای دیگری که برای رهبری لازم است برای شرایط پیشرفته خوب عبارت است از نوع انتخابی شبیه انتخابات چند درجه ای سیستماتیک حزبی.