آیت الله مجتبی تهرانی از دهه شصت تا سال 1391 به تربیت و تادیب عموم مومنین پرداختند و جلسات درس اخلاق ایشان همواره یکی از محبوب‌ترین جلسات دینی در تهران بوده است. حال پس از رحلت این عالم ربانی مباحث این سی سال در حال تدوین به شکل کتاب است تا خیل عظیم‌تری از مشتاقان تربیت الهی بتوانند از مباحث استاد استفاده نمایند. یکی از مجموعه‌هایی که تاکنون منتشر گردیده مجموعه اخلاق ربانی است که خود چندین زیرمجموعه دارد. در هر زیرمجموعه یکی از رئوس گمراهی و هلاکت انسان محور قرار گرفته و استاد پیرامون آن در جلسات متعدد صحبت کرده‌اند و براساس آیات و روایات به شناساندن آن و شیوه درمانش پرداخته‌اند. از جمله مباحث اخلاق ربانی کتاب «ویژگی های نفاق و منافقین» است که توسط موسسه مصابیح الهدی،ناشر اختصاصی استاد تهرانی، چاپ و منتشر گردیده است.

در مقدمه این اثر آمده که نفاق رذیلتی است که خداوند پست‌ترین جایگاه جهنم را برای افرادی قرار داده که به این صفت ناپسند متصف هستند. در یک معنای کلی نفاق به معنای دورویی و عدم تطابق ظاهر شخص با باطن وی است. از جمله گروه‌هایی که در قرآن بسیار از آن‌ها یاد شده منافقین هستند و در روایات نیز اشارات و توصیفات فراوانی در مورد این افراد وجود دارد. منافق علاوه بر اینکه خود دچار فساد و تباهی است زمینه را برای گمراهی و اضلال دیگر مومنین را نیز فراهم می‌کند، به همین خاطر چه بسا ضررش از بسیاری کافران نیز بیشتر باشد. نفاق از جمله بیماری‌های خفی است که بسیاری از مردم به آن دچار هستند اما از وجودش آگاهی ندارند. به همین جهت بیانات استاد بزرگ همچون آیت الله تهرانی برای عموم جامعه راهگشا خواهد بود و کمک می‌کند تا ریشه این مشکل را پیدا کنیم و با استفاده از راهکارهای پیشنهادی راهبردی برای درمان آن اتخاذ کنیم. ایشان در ابتدا نفاق را معنا می‌کنند سپس تقسیم بندی‌هایی که برای انواع نفاق وجود را ذکر می‌نمایند. سپس هر دسته از این بیماری (نفاق قولی، نفاق فعلی) را به شکل مبسوط شرح می‌دهند و صفات هر یک را براساس کلام قرآن و ائمه هدی برمی‌شمرند. در پایان نیز روش‌های علمی و عملی نفاق بیان می‌گردد.

در ادامه برشی از این کتاب را می‌خوانید:

انسان از نظر فطرت‌اش به اصطلاح مفطور به این معناست و از فطریات زیبای انسان است که اگر به او احسان بشود، جذب محسن می شود. هر انسانی این گونه است و در این قالب هم می‌ریزند و تعبیر خیلی بالایی می‌کنند: «الإِنْسَانُ عَبِیدُ الإِحْسَانِ ؛ انسان فطرتاً این طور است که اگر به او محبت و احسان بشود، جذب می شود.» اما چون منافق انسانی است که از انسانیت مسخ شده؛ لذا تمام آن مواهب زیبای الهی در درونش از بین می‌رود حتی نمی توانیم تعبیر بکنیم که مثلاً حیوان است؛ چون حیوانات بر او شرف دارند. یک وقت اشتباه نکنید و جسارت به حیوان نکنید؛ چون این انسان مسخ شده مانند جانوری است که امام نقل کردند که اصلاً در عالم خلقت نظیری ندارد که بخواهید تشبیهش بکنید.