مجموعه سرداران ایران زمین به قلم خواندنی مهدی میرکیایی و تصویرگری سید حسام طباطبایی مجموعهای خواندنی است که زندگی سرداران بزرگ ایرانی را در دوران باستان، دوران مبارزه با استعمار گران اسپانیایی، پرتغالی و انگلیسی و حتی در دوران مشروطه، انقلاب، جنگ تحمیلی و ... روایت میکند.
جلد اول به قدمت تاریخ تمدن ایران است. یکی از سرداران بزرگ تاریخ ایران در زمان هخامنشیان آریوبرزن بود که در زمان حمله اسکندر مقدونی به ایران از سرزمین خود با شجاعت دفاع کرد و در این راه کشته شد. عدهای او را از اجداد کردها یا لرها میدانند. جلد اول این مجموعه گوشهای از رشادتهای او را بازگو میکند.
جلد دوم این مجموعه مخاطب را به دوران باستان میبرد تا از جنگ روم و ایران بگوید و سپهسالاری دلیری اشکانی به نام سورنا را تصویر کند.
جلد سوم این مجموعه زندگینامه یک نجیبزاده، سپهبد ارتش و رهبر سیاسی اواخر امپراتوری ساسانی، به نام بهرام چوبین را روایت میکند.
جلد چهارم این مجموعه زندگینامه یعقوب لیث صفاری آهنگر و بنیانگذار دودمان صفاریان در سیستان را روایت میکند. وی در طول حیات سیاسی و همچنین به قدرت رسیدنش در سیستان موفق به شکست خوارج، طاهریان و فتح مناطقی همچون کرمان و فارس شد. یعقوب لیث به حکومت اعراب بر ایران پایان داد.
جلد پنجم این مجموعه زندگی علی دیلمی، فرزند بویه و پایهگذار سلسله آل حسنی (بوییان) در فارس را زمزمه میکند. علی دیلمی با شکست حکومت عباسی توانست فضای فرهنگی و سیاسی شیعیان را بهبود بخشد. در دوران حکومت او دانشمندانی نظیر شیخ مفید و شریف رضی مجال رشد و کتابت یافتند.
جلد ششم این مجموعه زندگی عبدالرزاق سبزواری را روایت میکند. عبدالرزاق سرسلسله سربداران شد و توانست علیه حکومت مغولها قیام کند.
جلد هفتم این مجموعه زندگینامه الله وردیخان را روایت میکند. اللهوردی خان سپهسالار و فرمانده کل ارتش صفوی و حاکم ایالت فارس در دوران شاهنشاهی صفوی، بانی سیوسه پل اصفهان و مدرسه خان شیراز بود و اقدامات بیشماری در راستای اعتلای فرهنگ و تمدن ایران انجام داد.
جلد هشتم این مجموعه برشی از زندگینامه امام قلی خان را روایت میکند. امام قلی خان سردار بزرگ سپاه ایران بود که علاوه بر جنگ با عثمانیها توانست جزیره قشم، هرمز و بندر عباس را از چنگال پرتغالیها آزاد سازد.
جلد نهم مجموعه سرداران ایران زمین درباره میرمهنا است. آبراه استراتژیک خلیچ فارس به خاطر اهمیت راهبردی در جغرافیای سیاسی اقتصادی و امنیتی جهان در طول تاریخ همواره مورد طمع و سوء استفاده کشورهای سودجو و قدرت طلب بودهاست. میرمهنا از سرداران مبارز خطه جنوبی کشور و از حکمرانان جنوب ایران بود که با هلندیها و انگلیسیها در خلیج فارس جنگید. مهمترین کار او شکست و بیرون راندن آنان از جزیره خارگ بود. او درسال ۱۱۸۲ هجری قمری به شهادت رسید.
جلد دهم این مجموعه به زندگی عباس میرزا اختصاص دارد. وقتی روسها با سلاحهای پیشرفته خود به خاک ایران حمله کردند؛ سربازان ایرانی، با سادهترین سلاح و با شجاعت در برابر آنها ایستادند. فرمانده سربازان ایرانی در این جنگ، عباسمیرزا بود. عباس میرزا آنچنان غیورمردانه پای خاک وطن ایستاده بود که فرمانده روسها برای سر او جایزه تعیین کرده بود.
جلد یازدهم زندگی حسنخان ساری اصلان را روایت میکند. حسنخان ساری اصلان توانست بزرگترین شکست را در جنگ ایروان بر روسیه تحمیل کند.
زندگی باقرخان تنگستانی را باید در جلد دوازدهم مطالعه کنیم. بدنبال مناقشه انگلیس بر سر هرات با ایران، دولت انگلیس یکبار در سال ۱۲۵۴، برای فشار بر دولت محمدشاه قاجار بوشهر و خارگ را اشغال کرد. باقر خان با همراهی مردم جنوب در مقابل انگلیسیها مقاومت کردند. بار دیگر در سال ۱۲۷۳ قمری انگلیسیها برای خروج ایران از هرات در دوره ناصرالدین شاه جنوب ایران را تصرف کردند، که در این رویارویی نیز باقر خان خط مقاومت تنگستانیها را رهبری کرد.
جلد سیزدهم با زندگی رئیسعلی دلواری آغاز میشود. رئیسعلی دلواری مبارزی مشروطهخواه و رهبر قیام جنوب در شهرستان تنگستان و بوشهر بود که علیه نیروهای انگلستان در جنگ جهانی اول مبارزه میکرد.
جلد چهاردهم مجموعه باز هم به مبارزه با روس و انگلیس میرسد، آن هم توسط میرزا یونس. میرزا یونس معروف به میرزا کوچکخان جنگلی یا سردار جنگل، از مشروطهخواهان و رهبر نهضت جنگل بود که توسط رضا خان سرکوب شد.
در جلد پانزدهم درباره شهید چمران میخوانیم. مصطفی چمران سیاستمدار، فیزیکدان، نظامی ایرانی و عضو نهضت آزادی ایران بود. او وزیر دفاع و از فرماندهان جنگ ایران و عراق و بنیانگذار ستاد جنگهای نامنظم بود. وی همراه سید موسی صدر در تشکیل جنبش امل در لبنان بسیار فعال بود. شهید چمران در میانه جنگ تحمیلی در منطقه دهلاویه آسمانی شد.
جلد شانزدهم سرداران ایران زمین، معلم شهید محمّدابراهیم همت را روایت میکند. شهید همت از فرماندهان سپاه پاسداران در جنگ ایران و عراق بود و فرماندهی لشکر ۲۷ محمد رسولالله را برعهده داشت. او در عملیاتهایی چون؛ فتحالمبین، بیتالمقدس، رمضان و خیبر حضور داشت. حاج همت در اسفند ۱۳۶۲ در جریان عملیات خیبر شهید شد و کتاب صدای نفسهای دشمن برشی از رشادتهای او را بازگو میکند.
مجموعه حاضر در جشنواره کتاب کودک و نوجوان برگزیده شده است و چهار لاکپشت پرنده را نیز در کارنامه دارد. دفتر کودک و نوجوان نشر امیرکبیر، با کاغذ گلاسه و چاپ رنگی و کیفیت مرغوبی این اثر را روانه بازار کرده است.
داستانها ابزار مناسبی برای انتقال مفاهیم ارزشی و اخلاقی هستند و مجموعه سرداران ایران زمین به خوبی از پس این مهم برآمده است. این مجموعه را مطالعه میکنیم تا قهرمانان ملی خود را بشناسیم و آنها را جایگزین قهرمانان پوشالی غرب کنیم، باورها و ارزشهای ملی و مذهبیمان را در دل نوجوانانمان نهادینه سازیم و علاوه بر آشنایی با تاریخ ایران زندگی این سرداران را سرمشق زندگی فرزندانمان کنیم.
گروههای سنی د و ه مخاطبان این داستانها هستند، هر چند درخشش اقتدار سرداران ایران زمین، هفت تا هفتاد سالهها را پای این داستانها مینشاند.
نظرات