کتاب شب قدر اثری عرفانی و سیاسی از مجموعه تک گفتارهای موضوعی شهید بهشتی است که از سه بخش تشکیل شده‌است.

بخش نخست آن با بررسی آیات مختلفی که به شب قدر اشاره می‌کنند از جایگاه شب قدر، ارزش و اهمیت آن، نقش آن در تقدیر یک ساله انسان و ارزش و اهمیت دعا سخن می‌گوید.

بخش دوم کتاب روزهای آخر زندگی مولا امیرالمومنین (ع) را بررسی می‌کند. از نامه‌های امام به کارگزارانش می‌گوید، از رسیدگی به یتیمان، از شب شهادت و وصیت‌نامه مولا به فرزندانشان. اندکی می‌خواهیم معجزه خلقت را بشناسیم. معجزه‌ای که در وصف خود فرمود:

أنا عینُ الیَقین؛ من نفس یقینم.

بخش سوم کتاب به اخلاقی‌ترین و عارفانه‎ترین خطبه نهج‌البلاغه که به خطبه متقین یا همام معروف است، می‌پردازد. همام از یاران سینه سوخته امام بود که توصیف متقین را، آنگونه که در برابرش مجسم شوند، طلب کرد. حضرت چند باری از این خواهش دوری می‌کنند تا اینکه با اصرار زیاد همام مواجه می‌شوند و لب به توصیف می‌گشایند.

« ... سخنانشان راست، پوشش آنان میانه‌روى، و راه رفتنشان با تواضع و فروتنى است، چشمان خود را بر آنچه خدا حرام کرده مى‌پوشانند، و گوش‌هاى خود را وقف دانش سودمند کرده‌اند. و در روزگار سختى و گشایش، حالشان یکسان است. و اگر نبود مرگى که خدا بر آنان مقدّر فرموده، روح آنان حتى به اندازه بر هم زدن چشم، در بدن ها قرار نمى‌گرفت، از شوق دیدار بهشت، و از ترس عذاب جهنّم. خدا در جانشان بزرگ و دیگران کوچک مقدارند ... »

چرا باید کتاب شب قدر را مطالعه کنیم؟

ترکیب زیبای سه بخش ذکر شده توانسته مجموعه‌ای معرفت‌افزا پدید آورد که در درک بهتر شب قدر، عظمت و منش حضرت علی (ع) و حرکت بر مدار خدا موثر باشد.

کتاب شب قدر را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

حیف است به سادگی از کنار شب قدر گذر کنیم. لذا این اثر را به عموم مردم چه کتاب‌خوان و چه کتاب نخوان پیشنهاد می‌کنیم.

برشی از کتاب شب قدر:

در این دو شبانه روز به طور مکرر افراد را نصیحت میکرد خطاب به فرزندان و خاندانش. یکی از آن دو وصیت و سفارشی است که به شخص حسن و حسین می‌کند. سید رضی در نهج البلاغه این سفارش را این طور نقل می‌کند. «اوصیکما بتقوى الله»، به شما سفارش می‌کنم که به راه تقوا بروید. و «ان لا تبغیا الدنیا و ان بغتکما» اگر دنیا به دنبال شما آمد شما به دنبال دنیا نروید. حیف از شما که دنیا طلب باشید؛ البته دنیا به همان معنایی که ما می گوییم. «ولا تأسفا علی شیء منها زوی عنکما»، اگر دیدید که در راه حفظ تقوا محرومیت دنیایی دارید ناراحت نشوید. «وقولا بالحق»، همیشه برای خدا حرف بزنید و «اعملا للأجر» همیشه برای پاداش الهی کار کنید. و «کونا للظالم خصما و للمظلوم عونا» همیشه دشمن ظالم و ستمگر و یار و یاور مظلوم و ستمدیده باشید. «اوصیکما و جمیع ولدی و اهلی و من بلغه کتابی بتقوی الله»، به شما به همۀ فرزندانم به همه خاندانم و به همه کسانی که این نامه به آنها میرسد - یعنی به همه ما - راه تقوا و راه پرهیزگاری را سفارش می‌کنم و «نظم امرکم»، کار زندگی و مخصوصا کار زندگی اجتماعی و کارهای زمامداری و حکومتی را منظم کنید.