کتاب آشنایی ایرانیان با اسلام در عصر نبوی نوشته محمد باغستانی کوزه‌گر، اثری جذاب از انتشارات به‌نشر است که خواننده را به سفری تاریخی و فرهنگی در نخستین مراحل آشنایی ایرانیان با اسلام دعوت می‌کند. این کتاب، پژوهشی عمیق درباره اولین برخورد ایرانیان با پیام اسلام است و با رویکردی موشکافانه، ابعاد مختلف تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی این تعامل دوگانه را به تصویر می‌کشد.

در پنج فصل، کتاب مسیر ورود ایرانیان به فضای اسلامی را از آغاز تا پایان دوران پیامبر اکرم (صلوات‌الله علیه) به تفصیل مورد بررسی قرار می‌دهد. در فصل نخست، حضور ایرانیان در جزیره‌العرب و دلایل ورود آنان به سرزمین‌های عربی، با تکیه بر شرایط سیاسی و اجتماعی ایران در آستانه ظهور اسلام، به شکلی مستند تحلیل شده است. نویسنده در این بخش به نقش عوامل اقتصادی از قبیل تجارت و مهاجرت اشاره می‌کند که به عنوان زمینه‌ساز آشنایی اولیه ایرانیان با دین نوین عمل کردند.

فصل دوم به بررسی زمینه‌های ارتباط ایرانیان با پیامبر (صلوات‌الله علیه) در دوران مکی دعوت نبوی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی منجر به تقویت این ارتباط شدند. در فصل سوم، نخستین کوشش آگاهانه یک ایرانی – به ویژه سلمان فارسی – برای برقراری ارتباط مستقیم با پیامبر (صلوات‌الله علیه) و تحول روحی و معنوی وی روایت می‌شود؛ روایت صمیمی که شور و اشتیاق ایرانیان برای پذیرش پیام اسلام را به خوبی منعکس می‌کند.

فصل چهارم شیوه‌های هدفمند پیامبر (صلوات‌الله علیه) در برقراری ارتباط با جامعه‌های ایرانی در مناطق مرزی همچون بحرین و عمان را تحلیل می‌کند و تأثیر این ارتباط بر روند دعوت اسلامی را به صورت مفصل توضیح می‌دهد. در نهایت، فصل پنجم به شخصیت سلمان محمدی اختصاص یافته که همچون هدیه‌ای ارزشمند از پیامبر (صلوات‌الله علیه) به جامعه ایران معرفی می‌شود و نقش مهمی در رشد فرهنگی و ایمانی کشور ایفا می‌کند. همچنین، مجموعه‌ای از نامه‌های پیامبر (صلوات‌الله علیه) به امیران و والیان در این بخش گنجانده شده است تا پیام اخلاقی و دعوت الهی به خواننده منتقل شود.

این اثر علاوه بر ارائه اطلاعات ارزشی درباره شرایط تاریخی و اجتماعی دوران پیامبر (صلوات‌الله علیه)، با سبک روایت ساده و مستند خود، زوایای مختلفی از تاریخ مشترک ایران و اسلام را روشن می‌کند. برای علاقه‌مندان به تاریخ اسلام، ایران‌شناسی و پژوهش‌های بین‌فرهنگی، این کتاب منبعی مفید و خواندنی است. کتاب آشنایی ایرانیان با اسلام در عصر نبوی فرصتی مناسب برای درک بهتر ریشه‌های فرهنگی و تاریخی ارتباط دو تمدن بزرگ به شمار می‌رود.

 کتاب آشنایی ایرانیان با اسلام در عصر نبوی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب را به علاقه‌مندان تاریخ اسلام، پژوهش‌های ایران‌شناسی، و کسانی که به فرهنگ‌های فرهنگی و اجتماعی میان تمدن‌ها علاقه دارند، پیشنهاد می‌کنند. همچنین برای پژوهشگران حوزه تاریخ و ادیان بسیار مفید است.

در برشی از کتاب آشنایی ایرانیان با اسلام در عصر نبوی می‌خوانیم:

با قرار داشتن شبه جزیره عربستان در مسیر دو راه مهم بازرگانی یعنی راه ابریشم و راه کاروانهای عطر و دارو نخستین عامل حضور ایرانیان بازرگان در این منطقه فراهم شده بود مسیر اروندرود (دجله) تا عربستان و تداوم آن تا وادى سرحان ( دومة الجندل) و سپس، رسیدن به بصرا در شمال عربستان و جریان یافتنش تا دمشق دنباله جاده ابریشم را که از چین آغاز شده بود میساخت و بندرهای خلیج عدن و سواحل دریای سرخ که از جنوب به شمال عربستان سواحل آن را در بر می گرفت و از مکه هم میگذشت و سپس تا بندر اسکندریه تداوم داشت و راه عبور کشتیهای عطر و دارو را در جهان باستان سامان می داد. در این میان عبور کاروانهای بازرگان ایرانی از عربستان هرچند در آن دوره قطعی به نظر میرسد اما گزارشهای دقیقی درباره آن به چشم نمی خورد. اما پس از اشغال یمن از سوی ارتش ساسانی، امپراتوری ایران بر راه های پراهمیت تجارت دریایی منطقه که بندرهای کرانه شرقی دریای مدیترانه را از فاصله غرب شبه جزیره و یمن به هند ارتباط می داد دست یافت و زمینه ورود کالاهای ایرانی از راه های دریایی هم ممکن شد. و ارتباط دست کم بازرگانان دو جامعه را بیشتر کرد. شهر حیره یکی از شهرهایی بود که بازرگانان ایرانی و عرب را با یکدیگر روبرو می ساخت و معاملات و ارتباطاتی را میان آنها برقرار می کرد .