کتاب طواف عشق خلاصهای از لهوفِ سیدبن طاووس است که به قلم محمدحسین رجبی دوانی نگاشته شدهاست. وجود برخی اصطلاحات دشوار در ترجمههای مختلف لهوف و اطاله کلام در برخی از موارد سبب دوری مخاطبان از این کتاب شریف شدهاست. همین امر محمدحسین رجبی دوانی را بر آن داشت تا اقدامات زیر را جهت خلاصه سازی کتاب لهوف معمول نماید:
دکتر رجبی دوانی کتاب خود را در سه فصل، با عناوین از ولادت تا قیام، در وصف جنگ در کربلا و حوادث آن و در حوادث پس از شهادت امام حسین (ع)، تدوین نمودهاست.
ابوالقاسم علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن طاووس ملقب به رضیالدین، از خاندان طاووس بود؛ از این رو به سید ابن طاووس مشهور است. ابن طاووس ۱۵ محرم سال ۵۸۹ قمری در شهر حلّه سرزمین عراق متولد شد. پدرش، موسی بن جعفر، از راویان حدیث است که روایات خود را در ورقههایی نوشته بود و بعد از او، فرزندش آنها را جمعآوری و منتشر نمود. مادر او دختر ورام بن ابی فراس، از علمای امامیه بود. ابن طاووس تحصیلات خود را در حله آغاز نمود و پس از چندی از حله به کاظمین هجرت کرد. او سپس با دختر وزیر ناصر بن مهدی ازدواج نمود و آن گونه که خود میگوید به سبب این ازدواج مدتی طولانی در بغداد سکونت گزید. او با بازگشت به حله و زندگی در نجف و کربلا از محضر عالمان بسیاری همچون فخار بن معد موسوی بهره برد و علاوه بر لهوف کتابهایی همچون اقبالالاعمال و مهج الدعوات را تالیف نمود. علامه حلی از شاگردان وی چنین مینویسد: «رضیالدین صاحب کرامات بود. بعضی از آنها را خودش و بعضی را پدرم از او برایم نقل کردهاند»
کتاب لهوف یک اثر تاریخی تحقیقی نیست، بلکه مقتل مختصری برای شناخت و معرفت زائران و مشتاقان اباعبدالله (ع) است. البته مقام علمی طاووس کتاب او را از خدشههایی عمیق برحذر میدارد. کتاب لهوف با وجود اختصار و دوری از ذکر زیاد منابع، به علل و فلسفه قیام حسینی اشاره میکند. به علاوه به برخی از شبهات- مثل این شبهه که چرا امام با وجود آگاهی از نتیجه سفر، راهی کربلا میشوند؟- پاسخ میدهد. طاووس در تالیف لهوف به مطالبی اشاره میکند که پیش از او ذکر نشدهاست. مثل: ارسال نامه امام به مدینه جهت اتمام حجت با بنی هاشمیانی که از همراهی امام کوتاهی کردند مانند محمد حنفیه.
دیگر مزیت این کتاب بیان مفصل خطبه حضرت به هنگام حرکت از مکه به عراق و نیز خطبههای امام زینالعابدین (ع) و حضرت زینب (س) در کوفه و شام است. به همه اینها دوری کتاب لهوف از اغراق را نیز باید اضافه کرد.
این اثر در کنار آگاهی مخاطب از وقایع صورت گرفته معرفت حسینی او را افزایش میدهد و برخی از شبهات را از بین میبرد.
تمامی زائران کربلای معلی، بچه هیئتیها، محققان و پژوهشگران قیام حسینی و افرادی که میخواهند شور حسینی را در کنار شعور حسینی تقویت کنند از این اثر میتوانند بهرهها ببرند. این اثر هدیهای مناسب در میز کتاب هیئات مذهبی است.
شمر بن ذیالجوشن پیش آمد و فریاد برآورد کجایند خواهرزادگان من! عبدالله جعفر، عباس و عثمان؟
حسین به برادرانش فرمود: پاسخش دهید هر چند فاسق است ولی با شما نسبت دارد.
برادران گفتند: «چه میگویی؟» گفت: ای خواهرزادگانم! شما در امان هستید، پس خود را برای برادرتان به کشتن ندهید و از امیر مؤمنان یزید اطاعت کنید. عباس فرمود: دستانت بریده باد و لعنت بر امانی که آوردهای. ای دشمن خدا از ما میخواهی که برادر و سرورمان حسین پسر فاطمه را رها کنیم و به اطاعت لعنت شدگان فرزندان این ملعونان در آییم؟ شمر با شنیدن این پاسخ کوبنده خشمناک به سوی لشکرش بازگشت.
نظرات