کتاب «روزنه» اثری جامع از استاد محمدکاظم کاظمی شاعر فارسیزبان اهل افغانستان است که پس از سالها فعالیت در حوزه شعر و ادب کتابی آموزشی برای جوانانی نگاشته که دوست دارند در این عرصه قدم بگذارند و یا علاقهمندی که میخواهند شعر را به شکلی عمیقتر بفهمند و بشناسند. عرصه شعر برخلاف نثر گرچه سرزمینی خیالانگیز و فرازمینی است اما در ادبیات فارسی همواره بر طبق اصولی صحیح و منسجم پیش رفته است. اندیشه شاعر گرچه همچون پرندهای کلمات را به هر آسمانی که میل داشته پرواز داده است اما خود پرواز قواعدی دارد که اگر رعایت نشود شاعری میسر نخواهد شد. رعایت اموری همچون وزن، قافیه، موسیقی و قالب شعری نیازمند آموزش و تمرینهای فراوانی است تا کلام موزون شاعر تربیت شود و بتواند مقصود را به بهترین شیوه در جان مخاطب بنشاند. در این کتاب استاد کاظمی با بهره بردن از نمونههای فراوان از فرهنگ غنی شعر پارسی تمامی مباحث مهم و بنیادین این عرصه را به مخاطب میآموزد و در هر دو ساحت معنایی و فنی نکاتی که هر شاعری باید مدنظر داشته باشد را بیان نمودهاند. ایشان که زیر نظر اساتید بزرگ مکتب خراسان مباحث شعر و ادب فارسی را فراگرفتهاند در این کتاب ثمره تجربه و دانش خود را به نسل جوان منتقل نمودهاند.
در ادامه برشی از این کتاب را میخوانید:
زبان شعر با زبان عادی چه فرقی دارد؟ در گفتارهای عادی و تا وقتی وارد بیان برتر نشدهایم فقط دو ویژگی اصلی برای زبان لازم است؛ رسایی کلام و مطابقت آن با دستور زبان در آن مرحله همین مهم است که سخن ما رساننده یک معنی باشد و فقط همان معنی و نه بیشتر دستور زبان نیز برای همین پدید آمده است که از تشتت در گفتار برکنار بمانیم. در اینجا فقط یک شکل بیانی معیار داریم و هر چه به آن نزدیکتر شویم، درستتر سخن گفتهایم. ولی وقتی وارد قلمرو شعر میشویم و با بیانهای برتر سر و کار داریم، قضیه فرق میکند. اینجا بیش از خود انتقال معنی شیوه انتقال و میزان تأثیر آن مهم است و بنا بر این گوینده نمیتواند به بازگو کردن مفاهیم بسنده کند. برای این که سخن ما روشنتر شود بیتی از یک شاعر دیگر را هم میآوریم که در آن همان تصویر و معنی بیت حافظ بیان شده است.
نظرات