ابن سینا از شهیرترین فیلسوفان و دانشمندان ایران زمین است که در واقع پایه گذار مکتب مشاء در فلسفه اسلامی است. مهم ترین اثر فلسفی او کتاب شفاء است که یکی از پیچیده ترین و دقیق ترین آثار پیرامون مباحث فلسفه است. استاد مطهری که شاگرد بزرگانی همچون علامه طباطبایی و امام خمینی بوده اند و در کسب علوم عقلی خود از این چنین سرچشمه های نابی بهره برده اند. در دهه های چهل و پنجاه خود به تدریس آثار سترگ فلسفه اسلامی دست زدند و به تربیت طلاب پرداختند. درسهای الهیات شفا در واقع مکتوب سلسله جلسات درسی است که استاد مطهری در طی آن ها به توضیح و تفصیل مباحث مهم از کتاب شفا ابن سینا پرداخته اند و با دانش گسترده و ذهن مستعد خود توانسته اند ارائه بسیار خوبی از مسائل مطرح شده در این مقالات به سمع و نظر شاگردان خود برسانند.
درسهای الهیات شفا (جلد دوم) سومین اثر از استاد مطهری با محوریت مباحث سینوی و دومین جلد از سلسله تدریس های شهید متفکر در رابطه با مباحث کتاب شفا است. در جلد دوم فصول چهارم تا هفتم مقاله هشتم و چند فصل اندک از مقاله نهم پرداخته شده است. در ادامه به برخی از سرفصل های مطرح شده در این کتاب اشاره می کنیم: صفات واجب الوجود، نسبت معقولات با واجب الوجود، کیفیت صدور اشیاء از واجب الوجود، عنایت و کیفیت دخول شر در قضای الهی. از نکات حائز در رابطه با مباحث استاد مطهری این است که ایشان به اقوال متفکران غربی نیز در مورد این مباحث نظر داشته اند.
در ادامه برشی از این کتاب را میخوانید:
از این جهت است که میگویند نسبت این علوم تفصیلی به آن علم اجمالی و نسبت این علوم مرکب به آن علم بسیط و این علوم متکثر به آن علم واحد، با اندک تفاوتی که حالا تفاوتش را هم عرض میکنم نسبت جوهری است که در مخزن یک قلم جمع شده است. به صورت تفصیلی خطوطی که با آن قلم نوشته میشود با یک مداد یا خودکار یا خودنویس، شما بیست صفحه مطلب مینویسید. این مطالبی که مینویسید به صورت الفاظ و کلمات و عباراتی است که شما فعلاً اینجا نوشتهاید. فرض کنید که مثلاً گلستان سعدی را از منت خدای را عزّ و جلّ» تا آخر استنساخ کردهاید. آیا این مرکبها و جوهرها که الآن اینجا وجود دارند قبلاً وجود داشت با وجود نداشت؟ اینها که از عدم به وجود نیامدهاند همه اینها قبلاً وجود داشت ولی همه اینها به صورت وحدت در آن مخزن خودنویس با در آن لوله خودکار وجود داشت نه به صورت کثرت که یکی «الف» باشد و دیگری «ب» و دیگری «سین» و ... آن مرکب داخل خودنویس نه شکل دارد و نه به صورت تفصیل است. پس این در آن وقت هم وجود داشت و هم وجود نداشت؛ به نحو جمعی و بساطت وجود داشت و به نحو کثرت وجود نداشت.
نظرات