در سریال جاسوسی «24» شخصیت اول داستان یک مامور اطلاعات آمریکایی است که از شدت مبارزه با توطئه و تروریسم و خرابکاریهای داخلی و خارجی، وقت نفس کشیدن ندارد و برای همین هم بیستوچهار ساعته مشغول کار کردن است! در این سریال و امثال آن، ویژگیهایی از سازمان جاسوسی آمریکا یا همان CIA را میبینیم که نشاندهندۀ ناجی و قهرمان بودن افراد این سازمان است. اما ماجرا جایی جالب میشود که در دنیای واقعی، بعد از گذشت یک یا دو دهه از برکناری و اتمام دوره رؤسای این سازمان، دستهای پشتپرده رو میشود و جاسوسها همدیگر را لو میدهند!
کتاب «خبرچینها» قصۀ پیچیده و تودرتوی یکی از همین اتفاقات گسترده و ترسناکی را روایت میکند که طبق عنوان فرعی کتاب، توضیح میدهد که «سیا چگونه بهترین نویسندگان دنیا را فریب داد»! در این کتاب داستان سه شخصیت ادبی مشهور آمریکایی روایت میشود که هرکدام به نحوی به مجلۀ «پاریس ریویو» مرتبط بوده و در قالب نویسندۀ آن، به عنوان قلمبهدستان دولت و ماموران CIA در دوران جنگ سرد، «پروپاگاندا» خلق میکردند. «پیتر ماتیسن، جرج پلیمپتون و ریچارد رایت» سه نویسندۀ این قصه هستند و «ژوئل ویتنی»، نویسنده این کتاب، با جزئیات زمانی و مکانی دقیق چگونگی شکلگیری مجله پاریس ریویو توسط سازمان سیا را افشاسازی میکند. در دوران جنگ سرد آمریکا و شوروری، نهتنها نویسندگان ذکرشده مهرههای خوبی برای تغییر حقایق بودند، بلکه سیا از داستانها و کتابهای ممنوعۀ آن دورۀ روسیه نیز برای منفی جلوه دادن حکومت شوروی نهایت استفاده را میبرد. در ضمن مطالعۀ این کتاب اتفاقی که در ذهن ما میافتد نیز جالب است؛ اینکه ذرهذره احساس میکنیم که هر کتاب یا فیلم یا اثر هنری که امروز هم شهرت بالایی دارد، میتواند به سادگی مضامین سیاسی و اجتماعی تبلیغاتی عمیقی را در خود پنهان کرده باشد.
در ادامه برشی از این کتاب را میخوانیم:
«برنامه تلویزیونی پاریس ریویو، مثل بقیه مجلههای هممشرب کنگره یاد گرفت از الطاف ولینعمتش استفاده کند. حکومت با اشتراک مجله و خرید شمارههایش روزبهروز یارانه بیشتری به مجله میداد. دفاتر ملی کنگره در سراسر دنیا مشترک پاریس ریویو شدند. در همان حال سرویس اطلاعرسانی ایالات متحده، همان آژانسی که مسئول پروپاگاندای خارجی بود، به افزایش تیراژ مجله کمک میکرد. فهرستهایی برای دفاتر ملی کنگره پست میشد که مجله را ذیل چتر اتاق پردازش کنگره وارد کرد؛ این ترفند تضمین میکرد که پاریس ریویو، در کمال خودآگاهی هنگام انتشار مطالبش این مخاطبان را در نظر داشته باشد.»
نظرات