کتاب مبانی سینما جلد اول اثر ویلیام فیلیپس با ترجمه رحیم قاسمیان و انتشار نشر ساقی، یک مرجع جامع و آموزشی در حدود دویست و سی صفحه است که با زبانی ساده، چهار رکن اساسی فیلم‌سازی (میزانسن، فیلم‌برداری، تدوین و صدا) را به صورت گام‌به‌گام و نظام‌مند تشریح می‌کند. نویسنده در این جلد، خواننده را از همان ابتدا با مفاهیم پایه‌ای سینما آشنا می‌سازد؛ از فهم زبان بصری و ساختار روایی فیلم تا نحوهٔ تولید اثر سینمایی، به شکلی که مخاطب حتی بدون پیش‌زمینهٔ تخصصی قادر باشد درکی بنیادی از هنر هفتم پیدا کند. این کتاب برای دانشجویان سینما، علاقه‌مندان به نقد و تحلیل فیلم و کسانی که قصد دارند پشت دوربین فعالیت کنند، به یک منبع آموزشی معتبر تبدیل شده است.

در بخش نخست، فلسفهٔ میزانسن مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ جایی که چیدمان بازیگران، طراحی نور، انتخاب عناصر بصری و تعامل فضای صحنه با کاراکترها تشریح می‌شود. فیلیپس نشان می‌دهد که یک قاب ساده چگونه می‌تواند حامل نمادها و پیام‌هایی باشد که در نگاه سطحی پنهان می‌ماند و به درک عمیق‌تری از روایت کمک می‌کند. مثال‌های تاریخی از سینمای کلاسیک، از جمله آثار کارگردانان بزرگ عصر صامت، به خواننده کمک می‌کند تا جایگاه میزانسن را در شکل‌گیری دراماتیک و بصری یک فیلم بفهمد؛ به‌گونه‌ای که پس از مطالعه، امکان تشخیص جایگاه نور، حرکت دوربین یا چینش بازیگران در هر نما برای مخاطب میسر می‌شود.

بخش دوم به فیلم‌برداری اختصاص دارد و اصول انتخاب لنز، زاویه‌های دوربین، کادرگیری و حرکت‌های متنوع دوربین را شرح می‌دهد. مترجم در یادداشت ابتدایی اشاره می‌کند که با وجود پیشرفت فناوری‌های دیجیتال و رایانه‌ای، اصول پایهٔ فیلم‌برداری همچنان ثابت مانده و درک آن‌ها پایه‌گذار هر پلان موفق است. نویسنده از مفاهیم فنی مانند عمق میدان، نورسنجی و نسبت تصویر بهره می‌گیرد و با مثال‌هایی از فیلم‌های معاصر و کلاسیک، نشان می‌دهد که چگونه هر انتخاب فنی می‌تواند بر احساس تماشاگر تأثیر بگذارد و به روایت داستان عمق ببخشد.

در فصل سوم، تدوین به عنوان عامل تعیین‌کنندهٔ ریتم و جریان داستانی بررسی می‌شود. فیلیپس با ارجاع به تدوین‌های کلاسیک در آثار سرگئی آیزنشتاین و تدوین‌های مدرن، نشان می‌دهد که چگونه برش نماها، نحوهٔ انتقال از یک صحنه به صحنهٔ دیگر و حفظ تداوم روایی در ذهن تماشاگر شکل می‌گیرد. در این بخش، بحث‌های نظری با نمونه‌های تصویری همراه است تا خواننده بتواند مفاهیم را به صورت عملی مشاهده کند و نقش تدوینگر را در خلق تأثیرات عاطفی و معانی پنهان درک نماید.

فصل پایانی به صدا اختصاص یافته و تمامی جنبه‌های ساختار صوتی فیلم، از ضبط دیالوگ و جلوه‌های صوتی تا موسیقی متن و میکس نهایی را شامل می‌شود. نویسنده تأکید دارد که صدا در سینما تنها تکمیل‌کننده تصویر نیست، بلکه گاهی به تنهایی قادر است احساس و حالتی را منتقل کند که بدون تصویر معنی خود را از دست می‌دهد. آشنایی با مفاهیم طراحی صدای سینمایی و نحوهٔ تلفیق آن با تصویر برای هر علاقه‌مند یا فعال حوزهٔ فیلم‌سازی ضروری است و این کتاب، مقدمات لازم را با بیانی ساده و مثال‌های کاربردی فراهم می‌کند.

مزیت اصلی مبانی سینما در زبان قابل‌فهم و مصداق‌های ملموس آن است؛ به‌گونه‌ای که خواننده پس از مطالعه قادر خواهد بود فیلم‌ها را با دیدی تحلیلی و آگاهانه تماشا کند، نه تنها به عنوان یک سرگرمی. این اثر برای منتقدان تازه‌کار، دانشجویان و حتی تماشاگران مشتاق سینما یک راهنمای ارزشمند است. با مطالعه این کتاب، نه‌تنها با تاریخچه و تکنیک‌های سینما آشنا خواهید شد، بلکه مهارت‌های تحلیلی و نقد فیلم را در خود پرورش خواهید داد. اگر به دنبال درک عمیق‌تر از فلسفه و ساختار فیلم هستید یا قصد دارید تجربهٔ سینمایی خود را به سطحی فراتر ببرید، این کتاب نقطهٔ شروع مطمئنی است و خواندنش به شدت توصیه می‌شود.

کتاب مبانی سینما جلد اول را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب را به علاقه‌مندان به درک عمیق‌تر از فیلم‌ها، دانشجویان و هنرجویان سینما، منتقدان و فیلم‌سازان نوپا، و همچنین معلمان و مربیان هنر که به دنبال منبعی برای آموزش مبانی سینما هستند، پیشنهاد می‌کنیم.

در برشی از کتاب مبانی سینما جلد اول می‌خوانیم:

برخی بیم آن دارند که بررسی فیلمهای سینمایی و دیگر هنرهای خلاق تخیلی، سبب شود لذت تجربه دست اول آنان از این رسانه و نظایر آن از دست برود. ولی بیش تر تماشاگران با راهنمایی و فرصت دستیابی به برداشت شخصی خود از فیلم ها ، در می یابند که بررسی فیلم به لذت بردن هر چه بیشتر از آن کمک میکند و در عین حال به درک کوششها و خلاقیت های دست اندرکاران آن نیز مدد می رساند. از سوی دیگر، بسیاری از تماشاگران بعد از آشنایی با جنبه های تازه ای از سینما که تا پیش از مطالعه جدی آن برایشان ناشناخته بود، بیش از پیش از مشاهده فیلم ها لذت میبرند.