کتاب عرفان امین اثر محمدعلی تولایی از انتشارات موسسه جوانان آستان قدس رضوی، به بررسی عرفان ناب اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری پرداخته و در تلاش است تا مسیر حقیقی عرفان اسلامی را در برابر تحریفها و برداشتهای نادرست از آن معرفی کند. در این اثر، نویسنده سه بخش اصلی را برای بیان دیدگاههای رهبری انتخاب کرده که به طور مفصل به تبیین مفاهیم، شخصیتهای برجسته و اندیشههای عرفانی مقام معظم رهبری پرداخته است.
بخش اول به تعریف عرفان و شاخههای مختلف آن میپردازد. در این بخش، نویسنده مفاهیم عرفانی را به زبان ساده و قابل فهم توضیح میدهد تا مخاطب برای ادامه مطالعه آماده شود و درک درستی از مسیر عرفانی پیدا کند. در بخش دوم، نویسنده به معرفی عارفان راستین و مکتب عرفانی نجف میپردازد و به نقش برجسته شخصیتهایی چون حاج ملاحسینقلی همدانی و سید علی قاضی در شکلگیری و گسترش این مکتب اشاره میکند. این بخش تأکید دارد که مقام معظم رهبری با معرفی این عارفان، به احیای عرفان اصیل اسلامی پرداخته و آن را از دست تحریفهای معاصر نجات دادهاند.
بخش سوم، به تبیین اندیشههای عرفانی مقام معظم رهبری اختصاص دارد و نشان میدهد که چگونه عرفان، به عنوان یک ابزار برای رهایی انسان از مادیت و رسیدن به قرب الهی، در کنار فقه و شریعت قرار میگیرد. در این بخش، رهبری بهطور ویژه بر وحدت شریعت و طریقت تأکید دارند و نشان میدهند که نباید میان این دو تفاوتی قائل شد. ایشان معتقدند که عرفان نباید از فقه جدا شود و باید بر اساس اصول دینی و اسلامی رشد کند.
این اثر با ارائه یک دیدگاه جامع و عمیق در خصوص عرفان و معنویت اسلامی، نه تنها برای علاقهمندان به عرفان بلکه برای تمامی فعالان فرهنگی و دینی که به دنبال تحقق آرمانهای الهی و ارتقای معنوی جامعه هستند، ضروری و مفید است. مطالعه این کتاب به خوانندگان کمک میکند تا نسبت به عرفان واقعی و اصول آن آگاهی پیدا کرده و از گزند جریانهای تحریفشده در این حوزه محفوظ بمانند.
کتاب عرفان امین به علاقهمندان به عرفان اسلامی، پژوهشگران فلسفه و دینشناسی، فعالان فرهنگی و دینی، و کسانی که به تبیین دیدگاههای مقام معظم رهبری در زمینه عرفان و معنویت علاقه دارند، پیشنهاد میشود. همچنین افرادی که به شخصیتهای برجسته عرفانی همچون حاج ملاحسینقلی همدانی و سید علی قاضی علاقهمند هستند، از این کتاب بهره خواهند برد.
عرفان در لغت به معنی شناخت و در اصطلاح به معنی شناخت جامع و کامل خداوند است. بسیاری از ما با واژه عرفان آشنا هستیم و حتی شاید بارها از این واژه در محاورات روزمره خود استفاده کرده باشیم و یا شاید در زندگی خود افرادی را نیز به عنوان «عارف» بشناسیم و این افراد را با ویژگی های خاص خود در زمره اهل عرفان بشماریم اما مهم این است که بدانیم عرفان نیز مانند فلسفه حقوق جامعه شناسی ریاضیات زیست شناسی فیزیک، علوم سیاسی هنر و... برای خود علم جداگانه ای محسوب میشود و تعریف مشخصی دارد و از ضوابط خاصی نیز پیروی میکند.
افرادی که در این علم تخصص دارند و مشغول فعالیت هستند، هر کسی را عارف نمیدانند و برای عارف دانستن یک شخص، ویژگیهای او را با ضوابط علمی مشخصی می سنجند و هر مسئله ای درباره مسائل ماورائی را نیز مسئله عرفانی ندانسته و برای عرفانی دانستن یک مسئله از قواعد خاصی پیروی می کنند.
پیش از شروع بحث، خوب است بدانیم متخصصان علم عرفان، این دانش را به دو قسمت عرفان نظری» و «عرفان عملی» تقسیم نموده و برای هر کدام از این دو شاخه، تعریف مستقلی ارائه می نمایند. ما نیز شروع بحث خود را آشنایی با این دو اصطلاحقرار داده و سعی میکنیم با این دو شاخه علم عرفان بیشتر آشنا شویم.
نظرات