کتاب «حدیث سحرگاهان» گفتارهای تفسیری است که امام موسی صدر در سحرگاهان ماه مبارک رمضان است که در رادیو لبنان بیان کرده است.
قرآن خود زندگی است، سعی تمام اندیشمندان مسلمان در طول تاریخ تمدن اسلام صید حقایق از اقیانوس بیکران قرآن است که بر معرفت بشری بیفزاید. اگر بخواهیم جوهر تفسیر قرآنی امامموسی صدر را با عبارتی بیان کنیم که جامع باشد، بهترین عبارت (تفسیر انسانی) یا(تفسیر زندگی) است. این سخنرانیها در آخرین سالهای حضور امام موسی صدر در لبنان ایراد شد و این بدین معنی است که نوعی عضاره اندیشه و فکر امام موسی صدر در زمینههای مختلف و انعکاس و خلاصه معرفت وجودی امام موسی صدر است. حدیث سحرگاهان دومین جلد از مجموعه گفتارهای تفسیری امام موسی صدر است که برای نخستین بار به فارسی منتشر میشود. این جلد شامل دو بخش است: نخست، تفسیر آیات برگزیده ای از سوره های بلند قرآن کریم که تلاش شده است حتی الامکان به صورت موضوعی تقسیم بندی شود و دوم، تفسیر برخی از سور قصار قرآن کریم. این کتاب ترجمه کتاب احادیث السحر است که در سال ۱۹۹۹ در بیروت منتشر شده است و افزون بر مطالب آن کتاب حدود بیست بخش از متون نویافته نیز در این کتاب گنجانده شده است.
هر کس که محرم اسرار است الزاماً جانشین او نیست. همچنین ابزاری که آدمی آنها را به کار میگیرد جانشین او نیستند. خلیفه انسان همان وکیل و کارگزار اوست؛ کسی که اصول کلی را اجرا میکند و مطابق فهم و آگاهی اش و با مسئولیت خویش رفتار میکند. بنابراین شکی نیست آنگاه که خداوند میخواهد در زمین جانشینی قرار دهد، آن جانشین باید مسئول و آگاه باشد و مسئولانه و آگاهانه رفتار کند و اهداف خدای سبحان را اجرا کند. پس آن کس که به این کار میپردازد، ابزار یا چیزی شبیه به آن نخواهد بود. آنگونه که از آیات قرآن و فرهنگ دینی در می یابیم فرشتگان به اسباب اجرای اراده الهی شبیه ترین اند. اما آنان با اینکه خدا را نافرمانی نمیکنند جانشینان خدا در زمین نیستند. جانشین کسی است که مسئولیت میپذیرد و با آگاهی رفتار میکند. این بدان معناست که انسان توانایی انجام دادن خیر یا شر را دارد و میتواند خیر و شر را با مسئولیت خود برگزیند.
نظرات