مجموعه شش جلدی اندیشه در بحران، که به قلم دکتر شهریار زرشناس نگاشته شدهاست، در هر یک از مجلدات خود تفکرات برخی از اندیشمندان غربی را به چالش میکشد. نئولیبرالیسم لفظی است که کاربرد و تعریف آن در طول زمان تغییر یافتهاست. در وهله نخست نظریهای در مورد شیوههایی در اقتصاد سیاسی است که برای تحقق آزادیهای کارآفرینانه و مهارتهای فردی در چارچوب نهادی که ویژگی آن حقوق مالکیت خصوصی قدرتمند، بازارهای آزاد و تجارت آزاد است.
جلد دوم این مجموعه به تفکرات آیزایا برلین، میلتون فریدمن و جان راولز در حوزه نئولیبرالیسم میپردازد.
آیزایا برلین نویسنده تئوریسین و ایدئولوگ نئولیبرالیست انگلیسی است. در درون ایدئولوژی نئولیبرالیسم، تمایلات و رویکردهای متفاوت تئوریکیای حضور دارند که در عین وحدت در تعلق به مبادی و غایات و شاکله ایدئولوژیکی واحد با یکدیگر اختلافاتی نیز دارند. آیزایا برلین نماینده یکی از تمایلات تئوریک درون ایدئولوژی نئولیبرالیسم است.
میلتون فریدمن، اقتصاددان آمریکایی و از نظریهپردازان برجسته مکتب پولی (مونتاریسم) بود. او به آزادی فردی در اقتصاد و بازار آزاد اعتقاد داشت و از طرفداران کاهش نقش دولت در اقتصاد بود.
جان راولز: فیلسوف سیاسی آمریکایی بود که نظریه عدالت او، به ویژه مفهوم "عدالت به مثابه انصاف"، تأثیر قابل توجهی بر فلسفه سیاسی معاصر گذاشته است. او به دنبال ایجاد نظامی عادلانه بود که در آن شکاف طبقاتی به حداقل برسد و فرصتهای برابر برای همه فراهم شود.
بین دنیای روشنفکران و فیلسوفان غربی و روشنفکران مسلمان و تئوریسینهای مذهبی همواره کنش و واکنش بوده و هست. از یکدیگر تاثیر گرفته و تاثیر پذیرفتهاند. این مجموعه نقد و صلاحیت این تفکرات را نشان میدهد تا به درستی تاثیر بگذاریم و بپذیریم.
روشنفکران و سیاستمداران و دوستداران فلسفه و اقتصاد غرب این اثر را مطالعه کنند.
آیزایا برلین اندیشمندی است که به خانواده فلسفه تجربی انگلیسی تعلق دارد. برلین در آکسفورد تحصیل کرد و تربیت فلسفی یافت. او روشن فکری لیبرال است اما لیبرالیسم او از سنخ آرای لیبرالهای کلاسیک قرن هجده نیست؛ برلین از زمره تئوریسینها و ایدئولوگهای نئولیبرالیسم است. البته برلین را نمیتوان اصلی ترین ایدئولوگ نئولیبرالیسم دانست؛ اما بی تردید یکی از شخصیتهای مؤثر در تکوین و بنیانگذاری ایدئولوژی نئولیبرالیسم در قرن بیستم بوده است. برلین عمری طولانی داشت و در دهههای پایانی عمر خود شاهد کنار رفتن سوسیال دموکراسی لیبرال و حاکم شدن نئولیبرالیسم به مثابه ایدئولوژی غالب بر نظام جهانی سلطه لیبرال سرمایهداری بود.
نظرات