کتاب «درب های بهشت و جهنم» مجموعه دوازده سخنرانی مرحوم آیت الله العظمی حاج آقا مجتبی تهرانی است که ادامه مبحث کلی نقش اعمال بعد از حیات دنیوی است که پس از توضیح نقش آن هنگام مرگ در عالم برزخ و ورود به قیامت و حشر و نشر و مواقف قیامت و همین طور در مسئله شفاعت وارد بحث نقش اعمال در بهشت و جهنم شدهاند. مجموعه مباحث استاد بزرگوار در این کتاب مباحثی صرفاً اخلاقی نیست بلکه در لابه لای مباحث و همچنین در مقدمات مطلب وارد بحثهای دقیق نظری و معارفی با رنگ و بوی کلامی شدهاند. چنان که خود ایشان در مواردی این نکته را تذکر میدهند بحثی که مطرح میشود در اصل مبحثی مربوط به علم کلام است و سعی نمودهاند به حد اقتضای جلسه عمومی آن را توضیح و تبیین نمایند. ایشان برای ورود به بحث اصلی دو مقدمه بیان مینمایند. مقدمه اول، این است که خدای متعال میخواهد انسانها بهشتی شوند و نه جهنمی و اساس دعوت انبیا و رسولان الهی بر بشارت به بهشت و بعد انذار از عذاب آخرت بوده است و البته اولین گام برای فهم این پیام و درک آن، بیداری و تنبه انسان است. اما مقدمه دوم بحث جواب دادن به پرسش مهمی است که در روایات هم مطرح شده و به آن پاسخ داده شده است. سؤال این است که آیا بهشت و جهنم در حال حاضر خلق شدهاند یا در روز قیامت خداوند آنها را خلق خواهد کرد؟ سپس، استاد یک یک دربهای بهشت و جهنم را مطرح میکنند و در مورد هر کدام به فراخور بحث مختصری دارند.
در ادامه برشی از این کتاب را میخوانید:
وقتی یک سنخ عمل نیکی مکرراً صادر شود موجب یک فضیلت برای انسان میشود و این فضیلت دربی از دربهای بهشت است و نوع خاصی از لذتهای قیامت را برای انسان فراهم میکند. اگر هم یک کار زشت و گناهی را تکرار کند تا رذیله به صورت ملکه در بیاید طوری که قبح آن گناه برایش از بین برود و دیگر به آسانی آن را انجام دهد، اینجا دربی از دربهای جهنم را به روی خود گشوده است. فرق میان حرف علما و دیگران اینجاست. یک موقع است که گناه ملکه نشده و به زودی میشود آثارش را با توبه و پشیمانی محو کرد؛ اما یک وقت آن قدر این گناه تکرار شده که قبحش از بین رفته است؛ به گونهای که شخص به آسانی آن را انجام میدهد. لذا گفته میشود اگر عملی که میخواهد از انسان صادر بشود مبدأش ملکه باشد، آن کار به سهولت انجام میشود؛ چه این عمل نیک و چه عمل زشت باشد.
نظرات